Xuyên tâm liên – loại cậy có khả năng chữa trị Covid-19

Xuyên tâm liên - Vị thuốc cổ truyền Việt Nam để chữa nhiễm Covid-19 đó là loại cây gì?

Xuyên tâm liên là gì?

Xuyên tâm liên là một cây thuốc nằm trong danh sách các vị thuốc y học cổ truyền của y học Việt Nam. Tuy nhiên, với sự tiện dụng của các loại tân dược, các loại thuốc kháng sinh mới đã dần thay thế cho nhiều loại vị thuốc nam bị quên lãng, trong đó có Xuyên tâm liên.

Tại sao Xuyên tâm liên lại có khả năng điều trị với Covid-19?

Theo theo PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám và chữa bệnh cho biết, Bộ Y tế đã chính thức cho phép dùng một vị thuốc nam không xa lạ trong y học cổ truyền để điều trị virus Covid-19 đó chính là Xuyên tâm liên - một vị thuốc nam vô cùng quý giá đã bị lãng quên khi các loại thuốc kháng sinh mới được ra đời.

Vừa qua một số nước đã đưa Xuyên tâm liên vào việc điều trị bệnh nhân nhiễm virus Covid-19 cho thấy hiệu quả trên những người ít triệu chứng hoặc nhiễm thể nhẹ.

Trong thời kỳ đất nước còn khó khăn thì phương thuốc này đã từng được coi như là “thần dược” để chữa trị tất cả các loại bệnh.

Tuy nhiên, hiện nay Cục Quản lý y dược cổ truyền phối hợp với Cục Khoa học đào tạo làm đề cương thí nghiệm lâm sàng trên một số lượng bệnh nhân nhiễm Covid-19 nhất định, sau đó sẽ tổng hợp báo cáo Hội đồng chuyên môn để tiếp tục kiểm nghiệm, nếu hiệu quả thì sẽ triển khai ở phạm vi rộng hơn.

Việt Nam bây giờ cũng có thể xem xét cho dùng Xuyên tâm liên với các đối tượng F1 cách ly tại gia đình có dấu hiệu mệt mỏi...

Thứ trưởng Y tế Trương Quốc Cường cũng cho biết thêm vị thuốc Xuyên tâm liên đã từng được Trung Quốc, sau đó là Indonesia, Malaysia, Thái Lan… đưa vào chữa trị cho các bệnh nhân Covid-19.

Trong công văn 1306 ngày 17/3/2020 hướng dẫn sử dụng thuốc dân gian cổ truyền trong phòng chống và hỗ trợ chữa trị viêm đường hô hấp do SARS-CoV-2, Bộ Y tế đưa Xuyên tâm liên vào bài thuốc Ngân kiều tán dùng trong giai đoạn thời kì đầu phát bệnh để giải độc, thăng dương ích khí với liều lượng dùng uống 01 thang/ngày, chia thành ba lần sau bữa ăn.

Đặc điểm nhận dạng của Xuyên tâm liên

Xuyên tâm liên thường mọc thẳng, thân có nhiều đốt, chiều cao trung bình từ 0,3-0,8 mét.

Xuyên tâm liên là cây nhiệt đới có tính hay gọi nôm na là lạnh, có vị đắng, có xuất xứ từ Sri Lanka và Ấn Độ, được di thực và trồng phổ biến ở khu vực Nam Á, Đông Nam Á, miền nam Trung Quốc, khu vực Caribe, khu vực Trung Mỹ, Australia và châu Phi. Trong đó Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam là những nơi trồng nhiều nhất.

Ở Việt Nam, Xuyên tâm liên còn được gọi là nhất kiến kỷ, công cộng, hùng bút, nguyên cộng, lam khái liên, cây lá đắng, khô đảm thảo…

Theo TS Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam cho hay, Xuyên tâm liên có khả năng kháng vi sinh vật như: nấm, ký sinh trùng, vi khuẩn, virus; chống ung thư, chống viêm, chống oxy hóa … được dùng vào việc điều trị các bệnh về tăng huyết áp, thủy đậu, bệnh phong, sốt rét, viêm nhiễm, tiểu đường, gan, sốt, cảm lạnh thông thường, tiêu chảy cấp tính…

Việt Nam đã có nhiều bài thuốc dùng thảo dược Xuyên tâm liên như điều trị hỗ trợ điều trị viêm amidan, hỗ trợ chữa viêm phế quản, rôm sảy, mụn nhọt, chữa do ho lạnh…

Với Covid-19, kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học Trường cao đẳng dược JSS, Ấ Độ (2020) cho thấy, các thành phần của Xuyên tâm liên (andrographolide và dihydroxy dimethoxy flavone) có khả năng kháng lại virus Covid-19 bằng cách ức chế enzym protease chính của virus này trong thí nghiệm in silico (sàng lọc thuốc ảo).

Các nhà nghiên cứu khoa học Đại học Jadavpur, Ấn Độ (2020) cũng cho thấy, andrographolide và một số hợp chất khác của Xuyên tâm liên có khả năng chống viêm an toàn và hiệu quả, có tác dụng tốt đối với bệnh nhiễm trùng đường hô hấp nói trên cũng như có thể làm giảm khá nhiều việc sản xuất ra chất cytokine, chính là một trong các nhân tố gây ra viêm khi nhiễm SARS-CoV-2.

Hoa của Xuyên tâm liên thường nở vào dịp tháng tháng 9 đến tháng 10 hàng năm.

Ở Trung Quốc, Xuyên tâm liên được cấp phép sử dụng trong chữa trị lâm sàng SARS-CoV-2 dưới dạng sản phẩm hỗ trợ để chống viêm và kháng virus.

Dựa vào số lượng lớn các ca lâm sàng, bài báo của nhóm tác giả thuộc tập đoàn dược phẩm Tasly ở Thiên Tân, Trung Quốc (2020) khẳng định, Xuyên tâm liên có công năng kháng sinh, chống viêm, thanh nhiệt và giải độc, có tác dụng điều trị hiệu quả đối với các bệnh liên quan tới đường hô hấp bao gồm viêm đường hô hấp trên do vi khuẩn, virus và viêm phổi.

Trong đó andrographolide có tác dụng kháng virus làm tăng khả năng trong việc điều trị virus và có khả năng làm giảm tác động viêm ở bệnh nhân, cải thiện các triệu chứng hô hấp, kháng Covid-19 và cải thiện khả năng miễn dịch của cơ thể… với tính an toàn cao.

Không chỉ vậy, andrographolide có tác dụng tốt cho gan và có giá trị lâm sàng để điều trị các bệnh tim mạch.

Tác dụng chống SARS-CoV-2 của Xuyên tâm liên đã được khẳng định chắc chắn hơn khi Viện Nghiên cứu y học cổ truyền Thái Lan công bố kết quả thử nghiệm lâm sàng trên các bệnh nhân mắc Covid-19 có triệu chứng nhẹ như sổ mũi, đau họng, nhức đầu hay là ho...

Nhóm nghiên cứu đã cho bệnh nhân uống 180mg Xuyên tâm liên mỗi ngày, chia đều làm 3 lần vào các khung giờ 6h, 14h và 22h, uống liên tục trong 05 ngày.

Kết quả đạt được rất khả quan, trong thời gian 03 ngày kể từ khi sử dụng Xuyên tâm liên, sức khỏe của các tình nguyện viên mắc SARS-CoV-2 đều được cải thiện. Mọi triệu chứng của bệnh đã biến mất sau 5 ngày mà không có bất kỳ tác dụng phụ nào.

Đã từng là vị thuốc vô cùng phổ biến tại Việt Nam, nhưng sau đó Xuyên tâm liên dần bị lãng quên, số lượng còn khá ít.

Vào tháng 5 vừa qua, nhóm các bác sĩ tại nhiều bệnh viện ở tỉnh Giang Tây, Trung Quốc cũng công bố kết quả nghiên cứu đa trung tâm, ngẫu nhiên và có đối chứng trên 130 bệnh nhân nhiễm virus sử dụng Xuyên tâm liên.

Kết quả cho thấy, các bệnh nhân SARS-CoV-2 sử dụng Xuyên tâm liên giảm đáng kể thời gian bị ho, sốt và thải virus nhanh hơn, rất ít bệnh nhân có tiến triển nặng thêm.

Nhóm nghiên cứu không phát hiện tác dụng phụ nghiêm trọng nào được báo cáo và đi đến kết luận, Xuyên tâm liên an toàn và có hiệu quả tốt trong việc giúp hồi phục của bệnh nhân Covid-19 mức độ từ nhẹ đến trung bình.

Các bác sĩ Thái Lan khuyến cáo, không dùng Xuyên tâm liên cho phụ nữ đang có thai, đang cho con bú, những người có vấn đề thận, gan, những người bị bệnh cao huyết áp.

Xuyên tâm liên có tính hàn, nếu sử dụng quá liều có thể gây ra tê tay chân, hạ huyết áp… nên cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng. Liều dùng thông thường từ 05-07 ngày.

TS Giang cho biết, Xuyên tâm liên là cây trồng không khó nhưng hiện sản lượng còn rất ít ở Việt Nam do nhiều năm bị lãng quên, ít được ghi đơn. Vì vậy, cần có chính sách khuyến khích nghiên cứu, trồng, bảo tồn và phát triển trở lại loại thuốc này cũng như những loại dược liệu quý khác.

Tham khảo bài viết gốc xuyên tâm liên tại đây

Nguồn: OPT TRAVEL NEWS